پارچۀ ساتن
وقتی کلمۀ «ساتن» به گوشمان می خورد، به سرعت «درخشندگی»، «لاکچری بودن» و «نرمی» در ذهنمان تداعی می شود.
خاستگاه یا زادگاهِ پارچۀ ساتن، کشور چین است؛ اما امروزه، این پارچه از محبوب ترین و پرکاربردترین پارچه ها در سراسر جهان به شمار می رود.
مورد استفادۀ پارچۀ ساتن، بی شمار است و فقط به دوختنِ لباس مجلسی و لباس عروس محدود نمی شود.
در این مطلب، به شما خواهیم گفت که پارچۀ ساتن چیست، انواع آن کدام است، کاربرد آن چیست و چگونه باید آن را دوخت و از آن نگهداری کرد.
با تصویرگران پویااندیش همراه باشید!
تاریخچۀ پارچۀ ساتن
واژۀ «ساتن»، ریشه در واژۀ «Zaitun» دارد که نام عربی کوآنژو، یکی از شهرهای کشور چین، است. پارچۀ ساتن برای اولین بار، دو هزار سال پیش در این شهر تولید شد.
در آن زمان، کشت ابریشم به صورت گسترده انجام می شد؛ حتی زنان روستایی هم از ابریشم برای بافتن پارچه ساتن استفاده می کردند و ابریشم فقط به طبقه مرفه جامعه اختصاص نداشت؛ با وجود اینکه چین تمام تلاشش را برای جلوگیری از فاش شدنِ راز تولید پارچه ساتن به کار بست، مردم آسیا و سپس اروپا، به رازِ تولیدِ آن پی برند.
در قرن دوازدهم، ایتالیا، برای اولین بار در اروپا، پارچه ساتن تولید کرد و در قرن چهاردهم، این پارچه در سراسر اروپا تولید شد.
اروپا هم برای تولید این پارچه از ابریشم استفاده می کرد؛ به همین دلیل، فقط طبقه اشراف و اعضای کلیسا می توانستند لباس ساتن به تن کنند.
در تولید پارچۀ ساتن از چه موادی استفاده می شود؟
ساتن نوعی بافت است، نه ماده. این بافت تار و پودی از مواد مختلف ساخته می شود. معمولاً تصور بر این است که پارچۀ ساتن فقط از پنبه و ابریشم تولید می شود، اما اصلاً اینطور نیست.
در تولیدِ پارچۀ ساتن از ابریشم، نایلون، ریون، پشم و پلیاستر استفاده می شود، اما برخی معتقدند که در تولیدِ پارچۀ ساتن فقط باید از ابریشم استفاده شود.
البته تولید ساتن با پلی استر، نایلون، ریون یا پشم، در مقایسه با تولید آن با ابریشم، بسیار مقرون به صرفه تر است!
انواع پارچۀ ساتن
و اما انواع پارچۀ ساتن! ساتن انواع مختلفی دارد. تفاوتِ انواع پارچۀ ساتن، در نوع بافت و موادِ به کار رفته در تولید آن ها ست. در ادامه، چند نوع پارچۀ ساتن را معرفی خواهیم کرد:
– ساتن آنتیک
– ساتن کتان
– ساتن بارونت: این نوع ساتن بسیار درخشان است.
– ساتن چارمیوس یا چارمر: این نوع ساتن بسیار سبک است.
– ساتن با پشت کرپ: این نوع ساتن از هر دو سمت قابل استفاده است؛ یک سمت آن براق، و سمتِ دیگر آن کدر است.
– ساتن دوشس: این نوع ساتن سنگین و سفت است و در مقایسه با دیگر انواع ساتن، درخشش کمتری دارد؛ در واقع، کدرتر از دیگر ساتن هاست.
– ساتن مسالین: این نوع ساتن، بسیار سبک و درخشان است و معمولاً از ریون یا ابریشم تولید می شود.
– پلی ساتن: این نوع ساتن از پلی استر تولید می شود.
– ساتن اسلیپر: این نوع ساتن، بافتی سفت و محکم دارد و برای تهیۀ لباس، کفش و انواع اکسسوری استفاده می شود.
کاربردِ پارچۀ ساتن
در زمان های دور، از پارچۀ ساتن برای تولید اثاث منزل استفاده می شد. لویی چهاردهم از این پارچه برای زینت بخشیدن به وسایل کاخ مجللِ ورسای استفاده می کرد. تا دهۀ 1800، این پارچه به طور گسترده برای تولید لباس مورد استفاده قرار نگرفت؛ اما پس از آن، پارچۀ ساتن در میان زنان قشر مرفه و قشر کارگر بسیار پرطرفدار شد.
در قرن نوزدهم، این لباس در پاریس برای تولید لباس زیر زنانه نیز مورد استفاده قرار گرفت. در قرن حاضر، پارچۀ ساتن در تولید وسایل منزل، روتختی، لباس زیر، کلاه، لباس عروس، پیراهن، شومیز، کفش باله، دامن، روسری، شال، دستمال گردن و کراوات استفاده می شود. نکتۀ جالب اینجاست که این پارچه، همچنان در ذهن عموم، پارچه ای لاکچری به شمار می آید.
مزایای پارچه ساتن
– دارای ظاهری زیبا و لاکچری است؛
– پارچۀ ساتن چروک نمی شود؛
– بارزترین ویژگی پارچۀ ساتن، نرمی و درخشندگی آن است؛
– نرم، سبک و درخشان است؛
– سطح پارچۀ ساتن لیز است؛ به همین دلیل، کسانی که موی بلندی دارند، این پارچه را برای دوختِ لباس انتخاب می کنند؛ چرا که موهای بلندشان با سطحِ پارچه اصحکاک پیدا نمی کند.
– ساتن تولیدشده از ابریشم خالص، با حرکت روی سطوح مختلف، الکتریسیته ساکن تولید نمی کند.
– پارچۀ ساتنی که از ابریشم خالص تهیه می شود، ضد آلرژی است و اصلاً گرم نیست و هوا از آن عبور می کند.
معایب پارچۀ ساتن
– به راحتی ساییده می شود و نیاز به نگهداری و مراقبت دارد؛
– دوختنِ آن دشوار است؛
– خیلی سریع لکه می گیرد؛ به همین دلیل، اگر می خواهید در فصل تابستان، لباس ساتن بپوشید، باید خیلی مراقب باشید.
– ساتن تولیدشده از پلی استر، زیادی براق است؛
مراقبت و نگهداری از پارچۀ ساتن
اتو و شست و شوی پارچه ساتن
پارچۀ ساتن به هیچ وجه گزینۀ مناسبی برای دوختن لباس های پر استفاده نیست. اگر پارچۀ بادوام می خواهید، باید به سراغ کتان بروید، نه ساتن! پارچه ساتن نیاز به مراقبت دارد و اگر می خواهید لباسی با پارچه ساتن بدوزید، باید برای نگهداری و استفادۀ درست از آن آماده باشید.
همان طور که گفتیم، پارچۀ ساتن خیلی زود به خود لکه می گیرد؛ به همین دلیل، هنگام اتو کردن لباس ساتن، نباید روی آن آب اسپری کنید؛ در ضمن، باید لباس را برگردانید و اتو را روی قسمت کدر پارچه (پشت پارچه) بکشید، نه روی درخشان آن!
اگر پارچۀ ساتن شما گران قیمت و از جنس ابریشم است، حتماً اتو و شست و شوی آن را به اتوشویی بسپارید. ساتن های مصنوعی و ارزان قیمت را در خانه هم می توانید بشویید، البته با دست این کار را انجام دهید، نه ماشین لباس شویی.
هنگامِ شستنِ لباس ساتن، حتماً آن را به پشت برگردانید تا روی پارچه آسیب نبیند. این نکته را حتماً برای ساتن های ارزان قیمت رعایت کنید، وگرنه پارچه تان آسیب می بیند. پس از شست و شو، به هیچ وجه پارچۀ ساتن را در معرض نور آفتاب پهن نکنید.
خیاطی با پارچۀ ساتن
بُرش زدنِ پارچۀ ساتن، حتی برای زبده ترین و مجرب ترین خیاطان نیز کارِ دشواری است و هنگامِ برش زدنِ آن باید حسابی صبر و حوصله به خرج دهید.
این پارچۀ زیبا، بسیار لیز است و همین موضوع، بُرش زدنِ آن را دشوار ساخته است.
پارچۀ ساتن را همیشه تک لایه ای بُرش بزنید و هیچ وقت دولایه را روی هم قرار ندهید. این کار باعث می شود دو قسمتِ پارچه روی هم سُر نخورند.
یادتان باشد اگر پارچه را دولایه بُرش بزنید، به احتمال خیلی زیاد، لایۀ زیرین لیز می خورد و شما دو بُرش با اندازه های غیر مساوی خواهید داشت.
می توانید یک لایه کاغذ زیر پارچه تان قرار دهید و پارچه و کاغذ را با هم بُرش بزنید.
اصحکاک و استحکامِ کاغذ، کارتان را راحت تر خواهد کرد؛ در ضمن، برای بُرش زدنِ پارچۀ ساتن، از قیچی تیز استفاده کنید.
تکنیک هایی برای دوختن پارچه ساتن!
و اما دوختنِ ساتن!
هنگامِ دوختنِ پارچۀ ساتن حتماً از سوزن تیز استفاده کنید. سوزن تیز به راحتی از پارچه عبور می کند؛ به همین دلیل، باعث پاره شدنِ پارچۀ لطیف و نازکی مانند ساتن نخواهد شد.
هنگامِ بُرش زدن و دوختنِ پارچۀ ساتن، حتماً زاپاس برای دوختن را فراموش نکنید و در نهایت، لبه های پارچه را سردوز کنید.
هنگام چرخ کردنِ پارچۀ ساتن، یک تکه کاغذ در زیر آن قرار دهید تا پارچه هنگام دوخت، چروک نشود.
لباس ساتن برای چه مراسم هایی مناسب است؟
و اما لباس ساتن برای چه مراسم هایی مناسب است؟ لباس ساتن را در هر مراسمی می توانید بپوشید، از یک دورهمی کوچک تا جشن عروسی مجلل.
پارچۀ ساتن، هم برای پیراهن بلند و ماکسی مناسب است و هم برای پیراهن کوتاه. اگر هم پارچه تان ساتن کشی است، می توانید پیراهن تنگ و متناسب با اندامتان را بدوزید.
پارچۀ ساتن مشکی و قرمز، گزینه های بسیار مناسبی برای استایل کلاسیک به شمار می روند. ساتن سفید و عاجی رنگ، برای لباس عروس نیز بسیار مناسب است.
البته این قوانین و حد و مرزها، قابل تغییرند و شما می توانید هر رنگی را که دلتان می خواهد انتخاب کنید. حتی اگر دوست داشته باشید می توانید در مراسم عروسی تان لباس زیبایی با پارچۀ ساتن صورتی رنگ بدوزید و متفاوت و زیبا به نظر برسید.
ساتن نقره ای و طلایی، برای مراسم ها و میهمانی های رسمی مناسب اند. این رنگ ها توجه ها را به سوی شما جلب می کنند. اگر دوست داشته باشید، می توانید این دو رنگ را با ساتن مشکی رنگ نیز ترکیب کنید؛ در ضمن، ترکیبِ پارچۀ ساتن با پارچۀ توری نیز بسیار شگفت انگیز خواهد بود.
سخن آخر
انتخاب رنگ و جنس پارچه، کاملا به سلیقه و خواستۀ شما بستگی دارد ولی در نظر داشته باشید که انتخاب صحیح برای مراسم، مکان و زمان خاص، بسیار در نمود و برازندگی شما تاثیرگذار خواهد بود؛ همچنین، این اثرگذاری در اکسسوری ها نیز قابل مشاهده است و می تواند فضا را شگفت انگیز و دیدنی سازد.