انواع پارچه
هر روز لباس های متنوعی می پوشیم که هر کدام، از پارچه های مختلف تولید شده اند.
این پارچه ها، ویژگی های منحصربه فردی نیز دارند که آن ها را از یکدیگر متمایز می کند.
هر پارچه، کاربردِ خاصی دارد و نحوۀ مراقبت از آن نیز متفاوت از دیگری است؛ اما چه چیزی پارچه ها را از یکدیگر متمایز می سازد؟
از هزاران سال پیش تا به امروز، بشر همواره به تهیه و تولید پارچه پرداخته است؛ به همین دلیل، روش های متعددی برای تولید پارچه وجود دارد.
با تصویرگران پویااندیش همراه باشید!
خاستگاهِ الیاف و پارچه ها
خاستگاهِ هر الیاف و پارچه ای، یک گوشه از جهان است؛ به عنوان مثال، ریشۀ الیاف پنبه ای، به هند و آفریقا تعلق دارد؛ زادگاه نخِ ابریشمی، چین است؛ الیافِ پشمی، در مدیترانه پدید آمد؛ و الیافِ کتان برای تولید پارچۀ لینن، از مصر و اروپا سر برآورد.
رفته رفته، این نخ ها و پارچه های حاصل از آن ها، به نقاط مختلف دنیا راه پیدا کردند. هر پارچه ای، روایت مختص به خودش را بیان می کند.
برخی پارچه ها، دیگر تولید و استفاده نمی شوند و به دلایل متعدد، ارزش تجاری شان را از دست داده اند؛ اما برخی دیگر، به تولید انبوه رسیده اند و بسیار پرطرفدارند. پیشرفت تکنولوژی و تولید انبوه پارچه، باعث کاهش قیمت آن شد.
در این مقاله، در مورد انواع پارچه ها و کاربرد آن ها برایتان خواهیم گفت.
پارچه چیست؟
پارچه از به هم پیوستن الیاف و نخ ها به دست می آید.
برخی از پارچه ها از الیاف طبیعی تولید می شوند، برخی دیگر از الیاف مصنوعی و برخی هم ترکیبی از الیاف طبیعی و مصنوعی اند.
عوامل زیادی در تعیین کیفیت و ظاهر پارچه اثرگذارند؛ از جمله، نوع نخ و نوع و روشِ بافت!
الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی
همان طور که گفتیم، دو نوع الیاف داریم: ” الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی. ”
الیاف طبیعی از گیاهان و حیوانات به دست می آیند. الیاف حیوانی از پیلۀ ابریشم، شتر، آلپاکا، ویکونا و گوسفند به دست می آید.
الیاف گیاهی نیز از گیاهانی مانند کتان، پنبه، کنف، نارگیل و جوت به دست می آید.
الیاف مصنوعی نیز با مواد غیرطبیعی تولید می شوند. از پرکاربردترین مواد در تولید الیاف مصنوعی می توان به نایلون، پلی استر، استات، اکریلیک و ریون اشاره کرد.
شماره نخ
نمره نخ یا شماره نخ، نشان دهندۀ تعداد نخ های به کار رفته در هر اینچ از پارچه است؛ در واقع، نمره نخِ هر پارچه، نشان دهندۀ سفت و شل بودنِ پارچه است؛ به طور کلی، هر چه نمره نخ بیشتر باشد، کیفیتِ پارچه بالاتر است.
انواع بافت پارچه
بافت حلقوی: در بافتِ حلقوی، حلقه های نخ در هم قفل می شوند.
بافت تار و پودی: در بافتِ تار و پودی، همان طور که از نامش پیداست، تار و پودها به طور منظم در هم بافته می شوند.
نمدمالی: نخ های پارچه های نمدی، با استفاده از گرما، حرارت و فشار، در هم تنیده می شوند.
انواع پارچه
پارچه ها انواع و اقسام مختلف دارند و هر کدام دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند. در ادامه، انواع پارچه را برایتان خواهیم گفت.
پارچه کنواس (Canvas)
پارچۀ کنواس، پارچه ای با بافتِ ساده است و معمولاً از نخ پنبۀ سنگین تولید می شود.
پارچۀ کنواس بسیار بادوام است. برخی پارچه های کنواس را از ترکیبِ نخ های مصنوعی و نخ پنبه ای تولید می کنند تا ضد آب باشند.
این نوع پارچه، برای لباسِ بیرون بسیار مناسب است.
کشمیر (Cashmere)
پارچۀ کشمیر، نوعی پارچۀ پشمی است که از بز پشمینا و بز کشمیری به دست می آید.
این پارچۀ طبیعی، بسیار نرم و ظریف است و به لطافت ابریشم می ماند. پارچۀ کشمیر، در مقایسه با پارچۀ تولیدشده از پشم گوسفند، گرم تر و سبک تر است.
نخ کشمیر، بسیار نازک و سفید است؛ به همین دلیل، آن را با دیگر انواع پشم، مانند مرینو، ترکیب می کنند تا سنگین تر شود.
از پارچۀ کشمیر برای دوختنِ لباس و انواع شال استفاده مورد استفاده قرار می گیرد.
پارچۀ کنیل (Chenille)
کنیل، هم نام نخ است و هم نام پارچه. پارچۀ کنیل، از ترکیب نخ های مختلف، از جمله پنبه، پشم، ابریشم و ریون تولید می شود.
پارچه شیفون (Chiffon)
شیفون پارچه ای سَبُک با بافتِ ساده است و کمی هم می درخشد.
پارچۀ شیفون از ترکیبِ الیافِ مصنوعی و طبیعی، مانند ابریشم، نایلون، ریون و پلی استر، تولید می شود.
پارچۀ پنبه ای (Cotton)
نخ پنبه ای از گیاه پنبه تولید می شود. نخ پنبه ای از سلولز تولید می شود و بسیار نرم است.
پارچه های پنبه ای بسیار بادوام اند و از آن ها برای دوختنِ لباس هایی مانند تیشرت و لباس خواب، استفاده می شود؛ در واقع، پارچۀ پنبه ای، گزینۀ بسیار مناسبی برای دوختنِ لباس های پر استفاده به شمار می رود.
پارچۀ کرپ (Crêpe)
پارچۀ کرپ از ترکیبِ ابریشم، پشم و نخ مصنوعی به دست می آید. پارچۀ کرپ برای دوختنِ لباس، از جمله شومیز، شلوار و پیراهن استفاده می شود.
کرپ، گزینۀ بسیار مناسبی برای دوختن کت و شلوار زنانه به شمار می آید. پارچۀ کرپ برای دوختنِ وسایل منزل، مانند پرده و روبالشی نیز استفاده می شود.
پارچۀ دمشقی (Damask)
پارچۀ دمشقی، بافت تار و پودی دارد و نقش های روی آن در تار و پودش نفوذ کرده اند و صرفاً روی آن چاپ نشده اند. پارچه های دمشقی، هم رنگارنگ هستند و هم تک رنگ. پارچۀ کتان از الیاف طبیعی مختلف، مانند لینن، ابریشم، پنبه، پشم یا الیاف مصنوعی، مانند ریون، تولید می شود.
پارچۀ ژرژت (Georgette)
پارچۀ ژرژت، نوعی پارچۀ کرپ محسوب می شود که از ابریشم خالص تولید می شود؛ اما می توان آن را با الیاف مصنوعی، مانند ریون، پلی استر و ویسکوز نیز تولید کرد. کرپ ژورژت، با در هم تنیدنِ نخ ها، به صورت سفت و محکم، تولید می شود.
ژورژت ابریشمی، بسیار شبیه به شیفون ابریشمی است. پارچه های ژرژت، معمولاً سفت و تیره رنگ هستند.
پارچۀ ژرسه (Jersey)
ژرسه، پارچه ای نرم و کشی است و معمولاً از نخ پشمی تولید می شود. روی پارچۀ ژرسه، بسیار نرم است؛ اما پشتِ آن، پر از حلقه است. این پارچۀ کشباف معمولاً برای دوختنِ سوئیشرت استفاده می شود.
پارچۀ توری (Lace)
پارچۀ توری، بسیار ظریف است و با روش های مختلف تولید می شود. پارچۀ توری برای زینت بخشیدن به لباس ها و تزیین منزل استفاده می شود.
در گذشته، پارچۀ توری بسیار گران بود و فقط اشراف از آن استفاده می کردند؛ چرا که با زحمت تولید می شد.
پارچۀ چرمی (Leather)
به هر پارچۀ تولید شده ای از پوستِ حیوانات، پارچۀ چرمی گفته می شود. چرم، از حیوانات مختلف و به روش های مختلف به دست می آید.
چرم گاو، محبوب ترین و پر استفاده ترین چرم به شمار می رود. پارچۀ چرمی بسیار باداوم است و چروک نمی شود.
پارچۀ لینن (Linen)
لینن، پارچه ای بسیار بادوام و سبک است. پارچۀ لینن، هم برای دوختن لباس، و هم برای وسایل منزل، مانند حوله و رومیزی استفاده می شود.
این پارچه، گزینۀ بسیار خوبی برای فصل تابستان است؛ چرا که هوا از آن عبور می کند و شما را خنک نگه می دارد. این پارچه برای دوختنِ لایۀ داخلی کت نیز به کار می رود.
پارچۀ مودال (Modal)
مودال، پارچه ای نیمه مصنوعی است و در تولیدِ آن از درخت راش استفاده می شود.
از این پارچه برای تولید لباس، مانند پیژامه و لباس زیر، و تولید وسایل منزل، مانند حوله و روتختی، استفاده می کنند. مودال، نوعی ریون است؛ اما دوام و انعطاف بیشتری دارد. مودال را با دیگر نخ ها، مانند پنبه و اسپندکس، ترکیب می کنند تا استحکام و دوام بیشتری پیدا کند.
مودال، پارچه ای لاکچری و گران قیمت است.
پارچۀ ارگانزا (Organza)
ارگانزا، پارچه ای سبک و با بافت ساده است. در اصل، این پارچه از جنس ابریشم است؛ اما می توان آن را با استفاده از الیاف مصنوعی، مانند نایلون و پلی استر نیز تولید کرد. تعداد حفره هایی که در هر اینچ از پارچۀ ارگانزا وجود دارد، تعیین کنندۀ کیفیت پارچه است.
هرچه تعداد حفره ها بیشتر باشد کیفیت پارچه بالاتر است. پارچۀ ارگانزا معمولاً برای دوختن لباس عروس و لباس شب استفاده می شود.
پارچۀ پلی استر (Polyester)
پلی استر، از الیاف مصنوعی و از مواد شیمیایی به دست می آید. پارچه پلی استر بسیار بادوام است؛ اما هوا را از خود عبور نمی دهد و آب (و همچنین عرق) را نیز به خود جذب نمی کند.
پارچۀ ساتن (Satin)
پارچه ساتن، بافت تار و پودی دارد و بسیار نرم و درخشان است؛ در واقع، قسمت روی پارچه درخشان، و قسمت پشت آن کدر است.
پارچۀ ساتن، دارای انواع مختلفی است و هم برای دوختِ لباس استفاده می شود و هم برای تولید انواع اکسسوری؛ در ضمن، از دیرباز تاکنون، از پارچۀ ساتن برای تزیین و تهیۀ وسایل منزل نیز استفاده می شود.
پارچۀ ابریشم (Silk)
ابریشم یکی از الیاف طبیعی به شمار می رود که از کرم ابریشم به دست می آید.
ابریشم، بسیار نرم و درخشان است. پارچۀ ابریشم بسیار بادوام است و از آن برای دوختنِ لباس مجلسی، اکسسوری، روتختی و وسایل منزل استفاده می شود.
پارچۀ تافته (Taffeta)
پارچۀ تافته، در اصل از ابریشم تولید می شود؛ اما می توان آن را از الیاف مصنوعی، مانند پلی استر و نایلون نیز تولید کرد. این پارچه، ظاهری درخشان دارد. این پارچه برای دوختنِ لباس مجلسی و وسایل دکوری خانه استفاده می شود.
پارچۀ فاستونی (Tweed)
پارچۀ فاستونی از پشم تولید می شود. پارچۀ فاستونی بسیار ضخیم، و برای فصول سرد سال مناسب است.
در بافتِ پارچۀ فاستونی، از پارچه هایی با رنگ های مختلف استفاده می شود. پارچۀ فاستونی برای دوختنِ کت و شلوار بسیار مناسب است.
پارچۀ مخمل (Velvet)
پارچۀ مخمل نوعی پارچۀ نرم و لاکچری است. این نوع پارچه، درخشندگی و نرمی منحصر به فردی دارد.
این نوع پارچه برای دوختنِ لباس مجلسی استفاده می شود. در اصل، پارچۀ مخمل را از ابریشم تولید می کنند؛ اما از پنبه، لینن، پشم و الیاف مصنوعی هم می توان برای تولید آن استفاده کرد.
از پارچۀ مخمل برای تولید وسایل خانه نیز استفاده می کنند.
پارچۀ ویسکوز (Viscose)
ویسکوز نوعی پارچۀ نیمه مصنوعی است و ظاهری شبیه به پارچۀ ابریشمی دارد.
ویسکوز پارچه ای بسیار زیباست و در مقایسه با پارچۀ ابریشمی، بسیار ارزان تر است. ویسکوز برای دوختنِ شومیز، پیراهن و کت و وسایل منزل استفاده می شود.
سخن آخر
انتخاب نوع پارچه، کاملا به سلیقه و نوع نیاز شما بستگی دارد و با انتخاب صحیح می توانید در هر مکانی بدرخشید!