الگوی خیاطی
وقتی تازه خیاطی را آغاز می کنید و به سراغ دنیای گسترده و جذابِ این هنر می روید، در قدمِ اول، باید الگوی خیاطی را بشناسید و نحوۀ استفاده از آن را یاد بگیرید.
اگر الگوی خیاطی را بشناسید و ترسیم و کار کردن با آن را یاد بگیرید، می توانید هر لباسی را که دوست دارید به راحتی بدوزید.
در این مطب، انواع الگوی خیاطی و هر آنچه باید در مورد الگوی خیاطی بدانید را برایتان خواهیم گفت.
با تصویرگران پویااندیش همراه باشید.
الگوی خیاطی چیست؟
در قدم اول، باید بدانیم الگوی خیاطی چیست و چه نیازی به آن داریم؟
الگوی خیاطی، راهنما و دستورالعمل ما برای تعیین شکل و سایز لباس محسوب می شود؛ به سخن دیگر، الگوی خیاطی، نقشۀ گنجِ ماست!
برای طراحی الگوی خیاطی، ابتدا قسمت های مختلف بدن، مانند قد آستین، قد لباس، کارور جلو، کارور پشت، دور سینه، دور مچ، دور باسن و دور سینه را به طور دقیق اندازه گیری می کنیم؛ سپس خطوطی را بر اساس این اندازه ها روی کاغذ ترسیم می کنیم و در نهایت، کاغذ را بُرش می زنیم، به هم می چسبانیم، و به سراغ دوخت می رویم.
الگوی خیاطی، هم به صورت آماده در بازار وجود دارد و هم خودمان می توانیم آن را ترسیم کنیم.
روش های متعددی برای طراحی الگوی خیاطی وجود دارد.
روی الگوهای آماده نیز سایزبندی های مختلف ترسیم شده است و شما باید سایز متناسب با خودتان را انتخاب کنید.
این سایزبندی ها بر اساس استانداردهای جهانی است.
چگونه از الگوی خیاطی استفاده کنیم؟
آماده کردنِ پارچه و بُرش زدنِ دقیقِ الگو، به اندازۀ مرحلۀ دوختنِ لباس اهمیت دارد.
یادتان باشد که باید پارچهتان را پیش از بُرش زدن، بشویید و بگذارید خوب خشک شود، چون ممکن است پارچه آب برود.
پس از آنکه پارچه خشک شد، باید چروک هایش را با اتو صاف کنید. برای تجربۀ اول، الگوهای ساده را انتخاب کنید.
هر چه الگویتان ساده تر و پیچیدگی کمتری داشته باشد، کار با الگو را راحت تر و سریع تر خواهید آموخت؛ به عنوان مثال، می توانید کار را با دوختنِ دامن، تیشرت یا یک شومیز ساده شروع کنید.
انواع الگوهای آمادۀ خیاطی
امروزه، می توانیم الگوهای آماده را به دو شکل کاغذی و دیجیتالی خریداری کنیم:
1 الگوهای کاغذی
الگوی کاغذی، رایج ترین نوع الگو به شمار می رود. طرح الگو روی یک کاغذ بزرگ چاپ می شود و سایزهای مختلف روی آن مشخص می شود.
برندهای معروف جهان، الگوهای خود را روی کاغذهای ابریشمی چاپ می کنند که خیلی هم گران است؛ اما برندهای نه چندان معروف، این الگوها را روی کاغذهای ضخیم تر چاپ می کنند، همان کاغذهایی که در دسترس همۀ ما قرار دارد.
برخی ژورنال ها و مجلاتِ تخصصی و غیرتخصصی خیاطی نیز حاوی الگوهای کاغذی هستند.
و اما الگوهای دیجیتالی!
تعداد فایل های پی دی اف حاوی الگوهای خیاطی، بی شمار است. این الگوها را هم می توانید در منزل و روی برگۀ A4 کپی کنید و هم به مراکز کپی مراجعه و آن ها را پرینت بگیرید. اگر تعدادِ صفحات زیاد نباشد، می توانید برگه های A4 را به یکدیگر وصل کنید؛ اما اگر تعداد آن ها زیاد باشد، اذیت خواهید شد.
دستورالعمل استفاده از الگوهای دیجیتالی، به صورت پی دی اف وجود دارد.
زاپاس چیست؟
2 رنگ قرمز، زاپاس است.
بعضی از الگوهای خیاطی، زاپاس دارند و برخی دیگر ندارند. زاپاس در خیاطی اهمیت زیادی دارد؛ چرا که اگر لباستان زاپاس نداشته باشد، تنگ می شود و همچنین هیچ جای خطایی برای شما وجود نخواهد داشت. پیش از بُرش زدنِ پارچه، باید مطمئن شویم الگویمان جای زاپاس دارد یا نه، اگر نداشته باشد، باید خودمان جای زاپاس را روی پارچه مشخص کنیم و سپس بُرش بزنیم.
هنگام چرخ کردن و کوک زدنِ پارچه، باید نقطه چین را چرخ کنید، نه انتهای زاپاس را. لازم است بدانید دوختنِ لباس بدون زاپاس، غیرممکن است.
در تصویر روبرو، زاپاس را پس از چرخ شدنِ نهایی مشاهده می کنید.
الگو را آماده کنید
اگر خودتان می خواهید الگو را ترسیم کنید، ابتدا باید اندازه گیری را انجام دهید؛ سپس با روشی که یاد گرفته اید، الگوی مورد نظرتان را روی کاغذ الگو ترسیم کنید.
اگر هم الگوی آماده تهیه کرده اید، باید دستورالعملِ آن را با دقت بخوانید تا بدانید چگونه باید آن را بُرش بزنید و از آن استفاده کنید.
یادتان باشد که برای بُرش زدنِ الگو، از قیچی مخصوص کاغذ استفاده کنید، نه قیچی مخصوص پارچه.
اتو را روی درجۀ کم بگذارید و الگوی کاغذی را اتو کنید تا حسابی صاف شود و اندازه هایتان دقیق تر باشد.
الگو را بُرش بزنید
حالا که کارِ ترسیم الگو به پایان رسید، باید الگو را بُرش بزنید.
الگوهای آماده، معمولاً چند سایزی هستند و خطوط آن خیلی به هم نزدیک است، باید خط متناسب با سایز خودتان را با خودکار مشخص کنید، سپس آن را بُرش بزنید.
الگو را روی پارچه پیاده کنید
پارچه صاف و اتوکشیده تان را روی سطح صاف پهن کنید. حواستان باشد که پارچه نباید هیچ گونه چروکی داشته باشد؛ سپس قسمت های مختلف الگو را با سوزن ته گرد به پارچه وصل کنید و برش بزنید.
اگر پشت و جلوی لباستان یا دیگر قسمت های آن، کاملاً با یکدیگر قرینه هستند، می توانید پارچه را دو لا ، سپس الگو را روی آن پهن کنید.
البته باید بگوییم که اگر پارچه تان خیلی لیز و نازک است، مثل حریر یا ساتن، نباید پارچه را تا کنید و باید اجازه دهید یک لا باشد؛ چرا که اگر دو لا باشد، ممکن است لایۀ زیرین چروک شود یا لیز بخورد و شما متوجه نشوید و در نهایت، پارچه تان ناقص شود.
وقتی خیاطی را تازه شروع کرده اید و تجربۀ چندانی در مورد استفاده از الگو ندارید، به هیچ وجه به سراغ پارچه های راه راه و نقش دار نروید.
چطوری پارچه بخریم؟
الگوی خیاطی در خریدنِ پارچه هم شما را یاری می کند. دقیق ترین روش برای اینکه بدانیم چقدر پارچه نیاز داریم این است که الگوها را اندازه گیری کنیم. هر قطعۀ الگو از انتهای قطعۀ قبلی شروع می شود. با اندازه گیری کلی الگو و در نظر داشتنِ قطعه های تکرار شونده، می توانید پارچۀ مورد نیازتان را به طور دقیق اندازه گیری کنید.
سعی کنید کمی پارچه اضافه بخرید. هیچ اشکالی ندارد موقع دوخت، پارچه اضافه بیاورید، چرا که می توانید از باقیماندۀ پارچه تان در موارد دیگر استفاده کنید؛ اما اگر موقع دوخت، پارچه تان کم بیاید، لباستان ناقص خواهد بود یا به عبارت دیگر، لباسی وجود نخواهد داشت!
اگر تازه کار هستید، به شما توصیه می کنیم به سراغ پارچه های لیز و کشی نروید، چرا که بُرش زدن و دوختنِ این پارچه ها کمی دشوار است، بهتر است کار را با پارچه های ارزان، مثلاً پارچۀ کنواس آغاز کنید.
پارچۀ متناسب با الگوی خیاطی تان را انتخاب کنید
یادتان باشد که باید پارچۀ متناسب با الگویتان را خریداری کنید.
برخی الگوها بسیار ظریف و دقیق طراحی شده اند و برای پارچه های ضخیم مناسب نیستند.
پارچه های نازک و سبک برای دوختنِ لباس تابستانی و لباس شب مناسب اند و پارچه های ضخیم، برای دوختنِ پالتو و مانتو. اندازۀ الگوی پارچه های نازک، متفاوت از اندازۀ الگوی پارچه های ضخیم است.
سخن آخر
با آموختن الگوی ابتدایی نیز می توانید لباس های زیبا و راحتی بدوزید و حتی در صورت غیرحرفه ای بودن هم از هنرتان لذت ببرید. اگر هم به این هنر و دوختن لباس های متنوع و مطابق با میلتان علاقمندید، می توانید این رشته را به صورت حرفه ای بیاموزید.